Briefwechsel Johann Gabriel Doppelmayr


Kurzinformation zum Brief  
Autor Doppelmayr, Johann Gabriel (1677-1750)
Empfänger Goldbach, Christian (1690-1764)
Ort Nürnberg
Datum 23. März 1740
Signatur Russisches Staatliches Archiv der alten Akten, Moskau: Bestand 181. Verz. 16. Aktenstück Nr. 1413. Teil 3, Bl. 219r-v
Akademie der Wissenschaften St. Petersburg, Archiv, F 1. op. 3, Nr. 8, Bl. 194r (Abschrift)[1]
Transkription Hans Gaab, Fürth

Praes. d. 19 Sept. 1740
Prael. eod.[2]

Noribergae die 23. Mart
A.C. 1740.  
festinante calamo.[3]

Vir celeberrime, Fautor colendissime!

Literas meas, quas circa finem praeteriti anno Viennam misi, Tibi interim traditas auguror, hisce alias jungo nuncioque, mihi pronuper ab Amico Jani Blanci Tractatum de conchis minus notis ariminiensibus ad perlustratum communicatum fuisse, in quo, cum denique in Appendice de aestu maris superi ad littus portumque Arimini[4] agit, assere conatur Auctor, se nullam A. 1738. ibidem loci declinationem Magnetis observasse, quod mihi paradoxon, et Hypothesibus circa Declinationem magnetis, imo observationibus (cum in omnibus Italiae locis et alibi in Europa reperiantur hujus generis Declinationes) repugnare videtur, scripsi nuper ad Amicos Venetiis et Florentiae degentibus[5], Auctorem, si saepius et omni adhibita diligentia observationes institutere conetur, sine dubio sensibilem declinationem deprehensurum, de qua alio tempore plura forsan nunciabo. Quod reliquum est fama apud nos increbuit, naturae curioses et mathematicos, qui per annos aliquot Kamtshackii commorati, iterum patrios repetiisse Lares, de quo ut certior fiam in votis habeo.[6] In colligendis objectis minimis e triplici Naturae regno inter alia occupatus, ut curiosis per Microscopia optiamae notae divinam sapientiam monstrari valeam, si quae curiosa hujus generis, cum saepiis Libri a Bibliopolis vestratibus Lipsiam mittuntur, ab Humanitate Tua, impeterare possem gutissimum mihi foret, officia compensabo officiis, habebisque Tibi me devinctissimum, sum enim, ut scis

celebratissimi Nominis Tuis    

cultor assiduus      
J G Doppelmair M.P.P.  



Zusammenfassung:
Doppelmayr hofft, dass Goldbach seinen Ende letzten Jahres über Wien geschickten Brief erhalten hat. Erst kürzlich hat er Bianchis Arbeit über wenig bekannte Schalentiere erhalten. Das Buch enthält einen Anhang über die Meeresbrandung in Rimini, worin der Autor behauptet, dass 1738 die magnetische Deklination Null Grad betragen habe. Das kann Doppelmayr nicht glauben, er wird deshalb an Freunde in Florenz und Venedig schreiben. Die Expedition aus Kamtschatka sei angeblich zurückgekehrt, worüber er gerne genaueres wüsste. Er bitte erneut um Mithilfe bei der Sammlung mikroskopischer Objekte.


Fußnoten

  1. Die Transkription folgt dem Moskauer Exemplar. Abweichungen zu dem aus St. Petersburg sind in den Fußnoten vermerkt. Kleinigkeiten wie Groß/Kleinschreibung wurden dabei nicht berücksichtigt.
  2. Von anderer Hand geschrieben.
  3. festinante calamo: Mit eiliger Feder [geschrieben].
  4. Bianchi, Giovanni: De conchis minus notis liber. Venedig: Selbstverlag 1739.
    Dieses Buch wurde im Commercium litterarium vom 6. Januar 1740 (S. 4-8) besprochen. Hier ist von "Hanc Planci Epistolam" die Rede. Im Anhang (S. 47-81) dieses Buches findet sich das Kapitel:
    Jani Planci Ariminensis Specimen Aestvs Reciproci Maris svperi ad littvs portumque Arimini (=Rimini).
    Giovanni Bianchi (1693-1775) war Arzt in Rimini.
  5. St. Petersburg: elegantes.
  6. Die drei Gruppen, die von Petersburg zur zweiten Kamtschatkaexpedition ausgesandt worden waren, hatten 1733 ihre Reise angetreten.