Chronologische Auflistung der Beobachter der Deklination
Die angegebenen Gradwerte geben die Deklination (= Missweisung) der Magnetnadel wieder. Falls nicht ausdrücklich anders angegeben, beziehen sich die Werte auf Nürnberg.
1465 | Regiomontanus | +6° | (Sonnenuhr) |
1501 | Erhard Etzlaub | +10° | (Romwegkarte) |
ca. 1518 | Georg Hartmann | +6° | Rom |
1535 | Georg Hartmann | +10.5° | (Sonnenuhr) |
1538 | Georg Hartmann | +11.5° | (Sonnenuhr) |
1542 | Georg Hartmann | +9.5° | (Sonnenuhr) |
1556 | Johann Gebhardt | +7° | (Sonnenuhr) |
1558 | H. Reinmann | +9.5° | (Sonnenuhr) |
1574 | Hans Tucher | +8° | (Sonnenuhr) |
1579 | Hans Tucher | +8° | (Sonnenuhr) |
1580 | Hans Tucher | +9.5° | (Sonnenuhr) |
1583 | Paul Reinmann | +8° | (Sonnenuhr) |
1584 | Paul Reinmann | +11.5° | (Sonnenuhr) |
1595 | Hans Tucher | +7° | (Sonnenuhr) |
1600 | Hans Troschel | +8° | (Sonnenuhr) |
1601 | Hans Troschel | +6° | (Sonnenuhr) |
1602 | Paul Reinmann | +6.5° | (Sonnenuhr) |
1607 | Paul Reinmann | +12° | (Sonnenuhr) |
1610 | Lesel | +4° | (Sonnenuhr) |
1611 | Hans Tucher | +7° | (Sonnenuhr) |
1601 | Hans Troschel | +5° | (Sonnenuhr) |
1613 | Leonhart Miller | +2° | (Sonnenuhr) |
1613 | Leonhart Miller | +5° | (Sonnenuhr) |
1614 | Hans Tucher | +6.5° | (Sonnenuhr) |
1616 | Leonhart Miller | +7° | (Sonnenuhr) |
1619 | G. Karner | 0° | (Sonnenuhr) |
1620 | Conrad Karner | +4° | (Sonnenuhr) |
1620 | Chr. Trechsler | +5.5° | (Sonnenuhr) |
1622 | Conrad Karner | +5° | (Sonnenuhr) |
1624 | Hans Tucher | +7° | (Sonnenuhr) |
1625 | Leonhart Miller | +6° | (Sonnenuhr) |
1626 | Leonhart Miller | +6° | (Sonnenuhr) |
1626 | Hans Troschel | +5° | (Sonnenuhr) |
1629 | Leonhart Miller | +4° | (Sonnenuhr) |
1630 | Leonhart Miller | +7° | (Sonnenuhr) |
1630 | Conrad Karner | +3° | (Sonnenuhr) |
1630 | Conrad Karner | +4° | (Sonnenuhr) |
1634 | Leonhart Miller | +6° | (Sonnenuhr) |
1636 | Leonhart Miller | +4° | (Sonnenuhr) |
1636 | Leonhart Miller | +5° | (Sonnenuhr) |
1636 | Jacob Karner | +4° | (Sonnenuhr) |
1639 | Jacob Karner | +2° | (Sonnenuhr) |
1640 | Leonhart Miller | +4° | (Sonnenuhr) |
1644 | Leonhart Miller | +1° | (Sonnenuhr) |
1646 | Leonhart Miller | 0° | (Sonnenuhr) |
1648 | Leonhart Miller | +5° | (Sonnenuhr) |
1649 | Nicolaus Miller | +3.5° | (Sonnenuhr) |
1649 | Nicolaus Miller | +3° | (Sonnenuhr) |
1649 | Nicolaus Miller | -5 | (Sonnenuhr) |
1652 | Leonhart Miller | 0° | (Sonnenuhr) |
1652 | Albrecht Karner | +5° | (Sonnenuhr) |
1661 | Nicolaus Miller | 0° | (Sonnenuhr) |
1673 | Unbekannt | -7° | (Sonnenuhr) |
1676 | Johann Georg Volkamer | -5° | |
1679 | Christoph Jacob Glaser, Georg Christoph Eimmart |
-5° 5´ | |
1686, Oktober | Johann Philipp von Wurzelbau | -5° 45´ | |
1691 | Christoph Jacob Glaser, Georg Christoph Eimmart |
-6° 37´ | |
1691, September | Johann Philipp von Wurzelbau | -6° 30´ | |
1694 | Melchior Karner | -5.5° | (Sonnenuhr) |
1695, Juni | Johann Philipp von Wurzelbau | -8° 30´ | |
1697, Juni | Johann Philipp von Wurzelbau | -9° 0´ | |
1699, Juni | Johann Philipp von Wurzelbau | -9° 30´ | |
1700, Juni | Johann Philipp von Wurzelbau | -10° 0´ | |
1700 | Georg Karner | -5° | (Sonnenuhr) |
1716 | Johann Heinrich Müller | -13.5° | Altdorf |
1718 | Johann Heinrich Müller | -12° | Altdorf |
1722, Juni | Johann Philipp von Wurzelbau | -12.5° | |
1730 | Johann Gabriel Doppelmayr | -13° | |
1752 | Leonhart Andreas Karner | -22° | (Sonnenuhr) |
Literatur:
- Balmer, Heinz: Beiträge zur Geschichte der Erkenntnis des Erdmagnetismus. Aarau: H. R. Sauerländer 1956
- Glaser, Christoph Jacob: Epistola Evcharistica, ad virvm M. Martinum Knorre, Celeberrimae Vitebergensium Academiae Matheseos Professoren P. valde Insignem qva VRANIAE NORICAE Templum Eimmartinum, facta simul novae observationis, circa Magnetis declinationem mentione, breviter descripsit. Nürnberg 1691
- Wagner, Gerhard G.: Sonnenuhren und wissenschaftliche Instrumente. Würzburg: Mainfränkisches Museum 1997, S. 53f.
- Wurzelbau, Johann Philipp: Declinationes Acus Magneticae [1686-1700]. Historie de L´Academie Royale des Sciences 1701, S. 77